skepp, 22 Februari 2012

Bron : De Morgen

Viroloog: 'Homeopathisch griepmiddel is volksverlakkerij'

Als het van minister van Volksgezondheid Onkelinx (PS) afhangt, komt er een kwaliteitslabel voor homeopathie. 'Volksverlakkerij', zegt viroloog Marc Van Ranst. In één adem hekelt hij het homeopathische griepmiddel Oscillococcinum.
Eline Delrue

Oscillococcinum is een homeopathisch middel van de Franse fabrikant Boiron, die een productievestiging heeft in het Waalse Harzé-Aywaille. Zowel het tv-spotje als de bijsluiter beweren dat het medicijn griepsymptomen, zoals koorts en spierpijn, verlicht en het herstel versnelt. Het actieve ingrediënt is 'anas barbariae hepatis et cordis'. In mensentaal: een extract van het hart en de lever van de muskuseend. Het middel werd ontdekt door de Franse legerarts Joseph Roy. Toen in 1917 de Spaanse griep uitbrak, ontdekte hij een micro-organisme in het bloed van zijn patiënten. De bacterie bestond uit twee snel bewegende balletjes, die hij 'oscillococci' doopte. Roy stelde dat de bacterie niet alleen de aansteker was van griep, maar ook van reuma, tbc, mazelen en zelfs kanker. Roy zag voer voor een universeel homeopathisch geneesmiddel. Om onduidelijke redenen zocht hij zijn heil in de ingewanden van de muskuseend. De arts liet de eendenharten en -levers een maand lang rotten en maakte daar een verdunde oplossing mee. Het resulterende middel, Oscillococcinum, wordt vandaag verkocht tegen griepsymptomen. Of het oorspronkelijke verrottingsrecept nog wordt gevolgd, is een goed bewaard geheim.
"Over de exacte bereidingswijze communiceren wij niet", duidt Ulrike Van den Houte, woordvoerster bij de Belgische zetel. "Maar de grondstoffen zijn wel eendenhart en -lever, dat klopt. Dat extract wordt sterk verdund met farmaceutische alcohol. Maar na elke verdunning gebeurt een schudding, waardoor het extract een afdruk nalaat." "Dit is pure waanzin, van begin tot einde", werpt griepexpert Marc Van Ranst (KU Leuven) op. "Het werk van charlatans." Volgens Van Ranst komt een 200c-verdunning hierop neer: "Je neemt een kwart milliliter leverextract en giet die druppel in een olympisch zwembad. Van dat mengsel neem je opnieuw een kwart milliliter en je giet het in een volgend olympisch bad. Dat herhaal je veertig keer. Veertig olympische zwembaden, het middel is dus gigantisch verdund. Je kunt evengoed beweren: water kan griep genezen."
Dat minister van Volksgezondheid Laurette Onkelinx de wet-Colla wil uitvoeren, die beroepstitels voorziet voor onder meer homeopaten, noemt Van Ranst "volksverlakkerij". "Dat is terugkeren naar de middeleeuwen. Het is niet omdat 20 procent van de bevolking naar homeopathische middelen grijpt dat je het moet erkennen. Integendeel. De goede reactie zou zijn: dat cijfer naar beneden halen, mensen duidelijk maken dat ze het slachtoffer zijn van oplichterij. Het heeft geen zin om een selectie te maken. Er zijn gewoon geen deskundige homeopaten." Woordvoerster Ulrike Van den Houte maakt zich sterk dat Oscillococcinum aan het Europese eisenpakket voldoet. "Ook de bijsluiter, de brochure en het tv-spotje zijn goedgekeurd door het Federaal Agentschap voor Geneesmiddelen en Gezondheidsproducten." Van den Houte wijst ook op klinische tests en een tevredenheidsenquête. "Daaruit bleek dat 92 procent van de gebruikers het middel efficiënt vindt." Een cijfer dat bij non-believers de wenkbrauwen doet fronsen.
Onlangs peilde het Federaal Kenniscentrum naar de effectiviteit van homeopathie. "Geen enkele studie kon aantonen dat die middelen werken", zegt Jo Robays, arts en co-auteur van het rapport. Het Kenniscentrum, onder voogdij van minister Onkelinx, gaf dan ook een negatief advies voor de erkenningsplannen. Baat het niet, dan schaadt het niet: bij de apothekers valt vooral die leuze te horen. Robays beaamt: "Net als alle homeopathische middelen kan Oscillococcinum geen kwaad, want er zit niks in. En het is beter dan in het wilde weg antibiotica slikken. Maar daar stopt het ook."

© De Morgen op skepp.be 2012