De Standaard, 23 Maart 2013
Interview
Jenna Miscavige Hill rekent af met Scientology
‘De school was een paramilitair strafkamp'
Auteur: Dominique Minten
Jenna Miscavige Hill is het nichtje van de wereldwijde leider van Scientology. Ze groeide op in de omstreden Kerk, maar rekent er nu mee af. ‘Op mijn zevende tekende ik een contract van een miljard jaar. Ik had geen eigen leven meer.'
Meneer de redactiechef,
‘Ik heb vernomen dat een van uw journalisten in Nederland een interview heeft gehad met Jenna Hill over haar Scientology-boek. Ik maak er u op attent dat zij deel uitmaakt van een klein groepje antiscientologen die bezig is met het fabriceren van leugens over de Scientology-Kerk.'
De e-mail van Agnes Bron, de pr-directrice van het Europese Scientology-kantoor in Brussel, loopt woensdag binnen, een dag nadat we in Amsterdam een interview hebben gehad met Jenna Miscavige Hill. Ze was er ter promotie van haar boek Blind Geloof waarin ze een frontale aanval opent op de Scientology-kerk en haar totalitaire methodes.
Volgens mevrouw Bron zijn Miscavige en haar aanhangers niet op de hoogte van de recente ontwikkelingen binnen Scientology, die zij een religie van de 21ste eeuw noemt. ‘Ook in België is Scientology een religie. Verschillende rechtbanken, waaronder het Europees Hof voor de Rechten van de Mens, hebben bevestigd dat scientologen hun godsdienst mogen beoefenen', aldus Bron.
De e-mail van Bron is lachwekkend, maar tegelijk typerend voor de controledwang van Scientology. Allesbehalve lachwekkend is echter de controle die de Kerk op haar leden houdt. Dat ondervond Jenna Miscavige (29) aan den lijve. Miscavige's ouders waren lid van de elitegroep die de Kerk leidt en haar oom, David Miscavige (52), is nog altijd de wereldwijde leider van Scientology, in opvolging van stichter Ron Hubbard. Jenna groeide op in de kerk, maar op haar 21ste vond ze de moed eruit te stappen. ‘Ik vind het nog altijd lastig om over de Kerk te spreken, omdat ze het haar critici moeilijk blijft maken. Toen ik er pas uitgestapt was, hebben ze maandenlang privédetectives achter me aan gestuurd. Zover gaan ze nu niet meer. Ze durven me niet meer openlijk aanvallen, want ze weten dat het hun zaak meer zal schaden. Op dat vlak lijken ze een beetje slimmer geworden.'
Gebroken knie
Jenna werd geboren in de Kerk en groeide erin op. Een gelukkige jeugd was dat allerminst. ‘Toen ik twee jaar was, werden mijn ouders lid van SeaOrg, de meest toegewijde groep binnen Scientology, zeg maar de priesterkaste. Vanaf dat moment werd ik wees', zegt de frêle Jenna. ‘Mijn vader en moeder moesten al hun tijd en energie in de Kerk steken. Tussen mijn vierde en mijn twaalfde zag ik hen alleen op zondagochtend. Tegen de middag vertrokken ze. Mijn vader maakte reclamespotjes voor de Kerk en mijn moeder was projectmanager. Ze moest ervoor zorgen dat er nieuwe kerken gebouwd werden.'
Het welzijn van de Kerk vonden ze duidelijk belangrijker dan dat van hun dochter. ‘Ik herinner me een zondagmiddag dat ik afscheid moest nemen. Omdat ik hen te lang uitwuifde, raakte mijn been gekneld tussen een dichtschuivend hek. Zelfs toen konden ze hun vertrek niet uitstellen. Niet dat ze met plezier zijn vertrokken, maar ze moesten de bevelen vanuit het hoofdkwartier gehoorzamen. Ze wilden hun carrière niet op het spel zetten. Uiteindelijk bleek mijn knie gebroken, maar de plaatselijke Scientology-dokter legde enkel een drukverband aan. Wekenlang kon ik nauwelijks lopen, maar daar hielden mijn opvoeders geen rekening mee. Zij vonden dat ik mij aanstelde.'
Welke opvoeding gaf Scientology u?
‘Scientology-kinderen konden nauwelijks kind zijn. Toen ik zeven werd, verhuisde ik naar de Ranch, een lagere school voor Scientology-kinderen. Maar een school kon je het niet noemen. Het was een aftands gebouw, in de heuvels van San Jacinto in Californië, vlak naast een indianenreservaat. We zaten er met een tachtigtal kinderen en we werden vooral gebruikt als goedkope arbeidskrachten. In plaats van les te krijgen, moesten we hard werken. Eigenlijk was het een paramilitair strafkamp. We moesten elkaar verklikken en de straffen waren streng. Als je kamer niet volgens de regels op orde was, kon je op een matras op de grond gaan slapen in het strafhok. Er heerste een sfeer van terreur en paranoia.'
‘Maar op dat moment vond ik dat normaal. Ik ging er toen ook vanuit dat ik mijn hele leven binnen de kerk zou blijven. Meer zelfs: ik had een contract van een miljard jaar getekend. Een van de kernideeën van Scientology is immers dat het lichaam slechts een tijdelijk omhulsel is en dat de onsterfelijke geest – de thetan – telkens in een nieuw lichaam opduikt. Hoewel ik pas zeven was, besefte ik: ik beschik niet langer over mijn eigen leven.'
Wist u dat er een andere wereld bestond?
‘Nauwelijks. Er werd ons verteld dat er een wereld van onwetenden bestond. We noemden hen Goms, “gewone, onwetende mensen”. En als we eenmaal opgeleid waren, zou het onze taak worden hen te zuiveren.'
Wisten uw ouders dat u slecht behandeld werd?
‘Dat het zo erg was, wisten ze waarschijnlijk niet. Maar ze moeten iets vermoed hebben. Misschien wilden ze het gewoon niet weten, want dan zouden ze er iets aan moeten doen en dat durfden ze ook niet. Want dan zou hun hele wereld in elkaar storten. Toch was ik toen niet boos op hen. Ik was vooral droevig.'
‘Pas toen ik de Kerk verlaten had, ben ik kwaad geworden. Zeker toen ik zelf kinderen kreeg, drong het tot mij door wat ze mij hadden aangedaan. Maar ondertussen hebben we het uitgepraat. Ook zij waren slachtoffers, want ook zij waren in de kerk opgegroeid. Uiteindelijk zijn ze er allebei uitgestapt en hebben ze mij geholpen hetzelfde te doen. Voor hen is het misschien nog erger dan voor mij. Ik ben eruit gestapt toen ik 21 was. Mijn leven moest nog beginnen, terwijl zij een groot deel van het hunne aan de Kerk verspild hebben.'
Uw grootouders zijn er wel bewust in gestapt. Hoe kunnen intelligente mensen dat doen?
‘De tijd was anders. Het waren de jaren vijftig. De Koude Oorlog dreigde en de wereld was nog niet zo ontwikkeld. Mijn grootvader was een zoekende man en in de Scientology-gemeenschap leek hij zich veilig te voelen. Bovendien moest je betalen om lid te worden. Veel geld, zelfs. En hoe meer geld je betaalde, hoe moeilijker het werd om kritiek op de Kerk te hebben, laat staan om eruit te stappen. Dat was de val die werd gespannen.'
Bestaan de misstanden in de Ranch nog altijd?
‘Die is ondertussen gesloten. De volwassenen die toetreden tot SeaOrg mogen geen kinderen meer hebben. Er worden dus geen Scientology-kinderen meer geboren. Op die manier kunnen ze de wereld dus niet meer veroveren. Maar ze hebben tegelijk ook een “probleem” opgelost. Want zo beschouwden ze ons. Kinderen werden gezien alsa waste of money . Ze moesten ons eten geven, kleden, en min of meer opvoeden. Van al die kosten zijn ze verlost.'
Is de invloed van Scientology niet aan het afnemen?
‘Ik denk dat iedereen ondertussen weet dat Scientology een rare club is. En dat ze mogelijk gevaarlijk is. Wie nu nog lid wil worden, moet de voorbije jaren onder een steen gewoond hebben. Zelfs trouwe leden beginnen weg te lopen. Door de aanhoudende kritiek hebben ze de scherpste kantjes er zeker afgevijld. Maar vergis je niet: dat doen ze niet omdat ze het licht gezien hebben, maar omdat ze beseffen dat slechte pr hun zaak niet vooruithelpt. En pr is echt het enige waarin ze geïnteresseerd zijn.'
Ondertussen blijven Hollywood-vedetten als Tom Cruise en John Travolta hun Kerk wel trouw. Hoe verklaart u dat?
‘Je mag niet vergeten dat veel van die celebritiesin een Scientology-familie geboren zijn. Juliette Lewis en Lisa-Marie Presley, bijvoorbeeld, zijn tweede-generatiescientologen. John Travolta en Tom Cruise hebben er wel bewust voor gekozen. Waarom? Ik weet het niet. Maar Scientology zoekt de sterren bewust op. Ze zijn niet zozeer op hun geld uit, maar op de invloed die ze hebben. Hun succes straalt af op de kerk.'
‘En Scientology spreekt hen aan omdat het een religie zonder God is. Scientology zegt: je bent een geest met onbeperkte mogelijkheden, je kan je eigen universum creëren. Als je geest optimaal functioneert, kan je zelfs voorwerpen doen bewegen en heb je telepathische gaven. Daar zijn grote ego's gevoelig voor.'
‘Bovendien krijgen die vedetten een heel andere Scientology-kerk te zien dan de SeaOrg-leden. Zij worden niet uitgezogen, ze moeten zich niet te pletter werken. Het speciaal gebouwdeCelebrity Center waar mijn man Dallas heeft gewerkt, is veel chiquer dan de doorsnee kerk.'
Tom Cruise is de beroemdste scientoloog, maar op een bepaald moment was hij niet meer zo geliefd in de Kerk.
(glimlacht) ‘Toen hij getrouwd was met Nicole Kidman en die niets met zijn Kerk te maken wilde hebben, kreeg hij even het etiketpotential trouble source opgekleefd. Maar dat etiket heeft hij, samen met zijn scheiding van Kidman, daarna weer van zich afgeschud.'
Moet Scientology verboden worden?
‘Ik weet het niet. Dan worden ze in de slachtofferrol geduwd en dat kan hen weer sympathiek maken. Hen strafrechtelijk vervolgen(zoals het Belgische gerecht doet, red.) is echt niet gemakkelijk. Ze hebben geld en mensen die voor hen willen liegen. Toen ik lid was, wilde ik dat ook. Maar het ronselen van minderjarigen – dat doen ze nog altijd – zou zeker verboden moeten worden.'
Zal u het einde van Scientology meemaken?
‘Dat denk ik niet. Ik ben ervan overtuigd dat hun invloed aan het afkalven, maar zeker in de Verenigde Staten is de kerk nog altijd te goed ingebed in de maatschappij om snel te verdwijnen. Er is daar ook geen politieke wil om de strijd met de Kerk aan te binden. En zolang er mensen zijn, die willen geloven in buitenaardse wezens, zal deze Kerk volgers hebben.'
© De Standaard 2013
(http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20130322_00514584&word=kerk)
Wat doet Scientology?
Scientology is een pseudoreligie, in 1954 gesticht door de Amerikaanse sciencefictionschrijver Ron Hubbard (1911-1986).
Het is een stelsel van geloofsartikelen gericht op persoonlijke bevrijding. De mens wordt erin voorgesteld als een onsterfelijk spiritueel wezen. Centraal staat de opvatting dat de mens van nature goed is, maar dat zijn aard gecorrumpeerd is geraakt door miljoenen pijnlijke en traumatische ervaringen, vanaf de geboorte én zelfs uit vorige levens.
De Scientology-kerk biedt zijn volgelingen via cursussen de mogelijkheid om zich zuiveren.
Scientology heeft ook maatschappelijke ambities. Om een betere wereld tot stand te brengen, heeft ze een aantal maatschappelijke organisaties opgericht, zoals Narconon (een afkickprogramma voor drugsverslaafden) en Criminon (een rehabilitatiekliniek voor criminelen).
Critici beweren dat de Scientologykerk in de eerste plaats een commerciële organisatie is die haar leden geld aftroggelt.
De Scientology-kerk beweert dat zij wereldwijd 10 miljoen leden heeft, maar geen enkele onafhankelijke bron bevestigt dit. Volgens onafhankelijke bronnen heeft Scientology 500.000 leden.
© De Standaard 2013
(http://www.standaard.be/artikel/detail.aspx?artikelid=DMF20130322_00514586&word=kerk)